Dagelijks arriveren tienduizenden reizigers op Schiphol. Een groot gedeelte van buiten het Schengengebied: zij passeren een grenscontrole en moeten aantonen wat ze hier komen doen. Wachtmeester Mathilde en haar collega’s proberen grensoverschrijdende criminaliteit buiten de deur te houden.
Naam: Mathilde*
Opleiding: Detailhandel
Locatie: Rotterdam (BOL), Amersfoort (BBL)
Periode: 2013-2016
Nu: Wachtmeester bij de Koninklijke Marechaussee (KMAR)
* Om privacy redenen staat Mathildes gezicht niet op de foto en wordt haar achternaam niet genoemd.
Op de Amsterdamse luchthaven ziet Mathilde (26) de hele wereld voorbijkomen. “Wat er gebeurt in de wereld, zie je terug op Schiphol. Met de oorlog in Oekraïne zijn bijvoorbeeld veel Oekraïners hierheen gekomen”, vertelt Mathilde. “Bij overstromingen, armoede of werkeloosheid proberen mensen binnen te komen om werk of onderdak te zoeken. Maar ook zoiets als Chinees Nieuwjaar, een bedevaart en andere culturele of religieuze activiteiten zie je terug.”
“Bij een paspoortcontrole checken we of de persoon die voor je staat ook daadwerkelijk matcht met de persoon op het paspoort. Soms zie je dan dat mensen gesignaleerd staan of openstaande boetes hebben”, legt Mathilde uit. “Ook hebben we regelmatig te maken met vervalste documenten: mensen die illigaal Schengen proberen te betreden. Uiteindelijk moet het duidelijk zijn wat iemand hier komt doen. Hoelang blijven ze hier, hoeveel geld hebben ze bij zich? We controleren best uitgebreid.”
Als iemand emotioneel wordt, is het belangrijk om menselijk te blijven.
Met één blik in de rij weet Mathilde vaak al wie ze voor zich heeft. “Je leert ‘profilen’, zonder dat je iemand in een hokje stopt. Je wilt dan meer over een persoon weten. Soms gaat dat over in een verhoor. Veel Zuid-Amerikanen willen bijvoorbeeld in Europa werken, omdat ze hier veel geld kunnen verdienen. Dat mag met een contract of verblijfsvergunning. Maar die hebben ze vaak niet; er kan sprake zijn van mensensmokkel voor arbeidsuitbuiting of illegale prostitutie. Deze mensen wordt de toegang tot
Schengen ontzegd.”
Illegaliteit, criminaliteit, mensenhandel, terrorisme, het komt allemaal voorbij. “Een tijdje terug stond een meisje uit Syrië voor mijn balie dat asiel wilde. Haar valse paspoort had ze door de wc gespoeld, waardoor haar nationaliteit moeilijk te achterhalen valt. Natuurlijk is het triest, daarom probeer je mensen zo goed mogelijk te helpen en naar de juiste instanties door te verwijzen.
Binnen de marechaussee zijn verschillende bureaus die zich ontfermen over vreemdelingen en asielaanvragen. Ook zijn er (recherche)teams die zich bezighouden met drugshandel, mensensmokkel en gespecialiseerd zijn in het onderzoeken van valse/vervalste documenten.” Het valt mee hoe vaak het escaleert. “Veel mensen hebben ontzag voor ons. Natuurlijk wordt iemand soms boos of emotioneel als de toegang wordt ontzegd. Dan is het belangrijk om menselijk te blijven. Ik ga er best goed op als er stresssituaties zijn, hier word je ook op getraind.”
Ooit deed Mathilde Detailhandel op het Hoornbeeck, en daarna een Ad-opleiding Toerisme Management in Breda. “Dit vond ik leuk, maar was niet de branche waarin ik wilde werken.” Ook haar latere functie als communicatieadviseur past uiteindelijk niet bij haar: ze houdt niet van stilzitten. “Ik wist altijd al wel dat ik bij Defensie aan de slag wilde.” Daarom start ze ondertussen als reservist bij de Landmacht. Ze wordt getraind in alle basisvaardigheden van een militair, met name bewaken en beveiligen.
Na drie jaar stapt ze fulltime over naar de Koninklijke Marechaussee, de militaire politie van Defensie, waar ze in sneltreinvaart wordt opgeleid in de wereld van bivakken, wetgeving, schieten, en aanhoudingstechnieken. “Het is best aanpoten, maar het is ook heel leuk. Je leert werken met pepperspray, een wapenstok en handboeien. Maar ook hoe je getuigen en verdachten verhoren moet. Je traint veel met acteurs, zodat je goed voorbereid de werkvloer op gaat.”
Ik hoef me voorlopig niet te vervelen.
Ook al was het totaal iets anders, haar eerdere opleidingen zijn wel van waarde geweest. “Tijdens Detailhandel moet je verkooppraatjes houden, dat helpt om vrij met mensen te kunnen praten.” Ooit zou Mathilde bij de recherche willen, misschien in de hoek van mensensmokkel of undercoveroperaties. “Maar eerst wil ik ervaring opdoen in het politionele werk. Dat is het voordeel: er zijn zoveel verschillende functies binnen deze krijgsmacht, dat ik me voorlopig niet hoeft te vervelen.”
Dit artikel staat in de Forward 2024, een uitgave van het Hoornbeeck College.